Kulturno istorijsko nasleđe je raznovrsno, što je posljedica različitog etničkog sastava. Ovdje se nalaze ostaci prvih naseobina – gradina iz neolita, bakarnog i bronzanog doba, perioda formiranja i utvrđivanja ilirskih plemena Labeata i Autarijata, a naročito iz vremena Rimske uprave koja je dugo trajala (ostaci rudnika kod sela Kruševa, Latinske crkve u selu Dolja, latinskog groblja u selu Višnjevu na putu Gusinje-Plav, ostaci vojnih postaja, mostova i mijokaza, prvenstveno na putu Skadar-Duklja-Gusinje-Plav-Peć, itd.)
Dugi Turski period ostavio je brojne spomenike kulture orijentalnih karakteristika, kao što su kule: Balića, Mulamekića, Radonjčića, Laličića, Bajrovića, Koljenovića, Kadrića, Kukića, Hasanđekića, Bojovića i dr. Džamije u Gusinju su:: Vezirova, Čekića, Carska i Đulbegova Šabanagića. Pažnju privlače i stara urbana jezgra, brojne seoske džamije i crkve i dr. Iz ovog perioda ostala su utvrđenja Kršla u Gusinju i Jerinin grad u Zagrađu, kao i brojna mramorja.
O borbama tokom I i II svjetskog rata govore brojni spomenici, ali i druga kulturološka obilježija koja ukazuju na prodore novih uticaja sa novim vrijednostima (Spomen ploča palim borcima NOR-a). Najnoviji Razvoj područija nametnuo je nove oblike kulturnog okupljanja i zajedničkog druženja, ali ni stari nijesu zaboravljeni, kao što su narodni sabori o vjerskim praznicima i pazarni dani (četvrtkom) u gradskom naselju.
Gusinje i njegova okolina poznati su po veoma lijepim narodnim pjesmama i igrama. Ženska izvorna nošnja iz Gusinja i okoline ubraja se u najslikovitije. Gusinje je multikulturalna i multietnička sredina i posjeduje veliko kulturno blago koje treba aktivirati. Narodna igra ćamilja, koja u sebi sadrži alaturko gusinjsko, igru u dvoje i igru s puškom. Od tradicionalnih običaja poznata je gusinjska omaha koja se održava 5. maja, kada se kače i hopaljke koje organizuju đevojke. Te igre su poznate i van granica naše zemlje. Treba napomenuti da se od 5. do 7. maja održava smotra folklora i kulturnu manifestaciju – “Mejra šeta mermerli sokakom” i dječiji maskenbal.
Dom kulture u Gusinju
Od 2002. godine održava se tradicionalna kulturna manifestacija »Gusinjsko ljeto«, koja počinje 10. jula a završava se 10. avgusta. Manifestacije je edukativnog, spotskog, zabavnog i turističkog karaktera. Održava se u špici ljetnjih odmora, kako bi dopunila i obogatila turističku ponudu. U tom periodu odmore koristi naša dijaspora, a privlači turiste i iz cijelog svijeta. U ovoj manifestaciju učestvuju brojni stvaraoci iz ovog kraja i drugi stvaraoci koji su vezani za ovaj prostor. Manifestacija se svake godine održava po istom programu i različitim učesnicima.
Vjerski objekti
Vezirova džamija – Ovaj monumentalni kulturno – istorijski spomenik je izgrađen 1626. godine. Džamiju je podigao Vezir Skadarski iz porodice Bušatlija. U neposrednoj blizini džamije nalazila se “Ruždija”- Turska gimnazija kao i konak – đački internat kojih danas više nema. Džamija je u toku postojanja dva puta adaptirana. Tokom druge adaptacije 1994. godine, nepo-sredno ispred Džamije napravljen je šedrvan od bijelog kamena.
Nova ili Radončića džamija
Vezirova džamija
Crkva Sv. Đorđa – ovaj hram posvećen je svetom velikomučeniku Georgiju. Podignut je 1926. godine za vrijeme vladavine Kralja Aleksandra Karađorđevića. Renovirana je prije 15
Crkva Sv. Đorđa
Katolička crkva
Katolička crkva Sveti Anton – nalazi se u Dolji, udaljena 1 km od Gusinja. Sagrađena je 1936. godine. Uz crkvu postoji muzej kulturno-istorijske baštine. Renovirana je prije 4 godine donacijama vjernika koji su rođeni u okviru crkve, a žive u Americi.